انواع کلت ابزار گیر
در دنیای امروزی پر از فعالیت‌ها و پروژه‌های مختلف، ابزارگیری از جمله عوامل اساسی برای انجام کارها به درستی و با دقت است. انتخاب درست کلت‌های ابزارگیری باعث افزایش کارایی و انجام بهتر کارها می‌شود. در این مقاله به بررسی انواع کلت‌های ابزارگیری و نکاتی که در انتخاب آن‌ها باید مدنظر قرار گیرد، می‌پردازیم.
کولت چیست؟
کولت (Collet) یکی از اجزای مهم در دستگاه‌های ماشین‌کاری است که برای نگهداری و ثابت نمودن ابزار به کار می‌رود. کولت یک نگهدارنده فلزی است که ابزار را در داخل خود جای داده و با اعمال نیروی فشاری یا گیره‌ای، آن را محکم در جای خود نگه می‌دارد.
کولت (Collet) ابزاری است که برای نگهداری و ثابت کردن ابزارها روی دستگاه‌های ماشین‌کاری مثل تراش، فرز و ماشین‌های CNC به کار می‌رود.انواع مختلفی از کولت بر اساس شکل، نوع کاربرد و روش اتصال وجود دارد.
مزایای کولت:
- نگهداری ایمن و محکم ابزار
- دقت بالا در ماشین‌کاری به دلیل ثبات ابزار
- سهولت و سرعت تعویض ابزار
- انتقال گشتاور و قدرت به ابزار
- طول عمر بالا
کولت نقش مهمی در فرآیندهای ماشین‌کاری ایفا می‌کند و انتخاب صحیح آن حائز اهمیت است. کولت (Collet) ابزاری است که برای نگهداری و ثابت کردن ابزارها روی دستگاه‌های ماشین‌کاری مثل تراش، فرز و ماشین‌های CNC به کار می‌رود.
ویژگی‌های کولت:
- از جنس‌های مختلفی مثل فولاد، برنز، آلومینیوم ساخته می‌شود.
- انواع متفاوتی بر اساس شکل و نحوه کارکرد دارد مثل کولت مخروطی، استوانه‌ای، انگشتی و…
- با دقت و ایمنی بالا ابزار را در محل خود محکم نگه می‌دارد.
- امکان تعویض سریع ابزار بدون نیاز به تنظیم مجدد را فراهم می‌کند.
- در انتقال گشتاور و قدرت به ابزار نقش مهمی ایفا می‌کند.
- عمر و دوام بالایی دارد.
بنابراین کولت یک جزء حیاتی در فرایند ماشین‌کاری به شمار می‌رود.
انواع کولت ابزارگیری
کلت ابزار گیر، ابزارهایی هستند که برای نگهداری و ثابت کردن ابزار بر روی دستگاه‌های ماشین‌کاری استفاده می‌شوند. کولت‌ها بر اساس مکانیزم و نوع کاربردشان در مدل‌ها و اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند. از متداول‌ترین انواع کولت می‌توان به مدل‌های ER8، ER11، ER16، ER20، ER25 و ER32 اشاره کرد.
همچنین کولت‌ها را می‌توان بر اساس نوع دستگاه ماشین‌کاری نیز دسته‌بندی نمود. از جمله:
همچنین کولت‌ها را می‌توان بر اساس نوع دستگاه ماشین‌کاری نیز دسته‌بندی نمود. از جمله:
- کولت دستگاه تراش
- کولت دستگاه فرز
- کولت ماشین CNC
- کولت دریل و …
شناخت انواع کولت‌ها و کاربردهای آن‌ها برای انتخاب صحیح در فرایند ماشین‌کاری اهمیت زیادی دارد.
انواع کولت ابزارگیری بر اساس شکل
کولت مخروطی:
کولت مخروطی یکی از انواع رایج کولت‌ها برای ابزارگیری در دستگاه‌های ماشین‌کاری است که ویژگی‌ها و کاربردهای زیر را دارد:
- دارای دندانه‌ها یا فک‌های مخروطی شکل است که می‌توانند محکم بسته شوند.
- برای نگهداری ابزارهایی با دم یا ساقه مخروطی طراحی شده است.
- اتصال کاملاً صحیح و محکمی را بین ابزار و کولت ایجاد می‌کند.
- در دستگاه‌های تراش، فرز، دریل و ماشین‌های CNC مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تحمل بارهای چرخشی و محوری بالایی دارد.
- دقت و صحت بالایی در فرایند ماشین‌کاری ایجاد می‌کند.
- تعویض سریع و آسان ابزار را ممکن می‌سازد.
کولت مخروطی یکی از پرکاربردترین انواع کولت در صنعت محسوب می‌شود.
-
کولت استوانه‌ای:
کولت استوانه‌ای دارای ویژگی های زیر را است:
- برای نگهداری ابزارهایی با ساقه یا دم استوانه‌ای شکل طراحی شده است.
- دهانه‌ی آن کاملاً استوانه‌ای و صاف است.
- از طریق فشار دهانه کولت روی سطح استوانه‌ای ابزار، آن را محکم نگه می‌دارد.
- اتصال دقیق و محکمی بین ابزار و کولت ایجاد می‌کند.
- در دستگاه‌های تراش، فرز، دریل و ماشین‌های CNC کاربرد دارد.
- انتقال کامل گشتاور را از کولت به ابزار ممکن می‌سازد.
- تعویض سریع و آسان ابزار را فراهم می‌کند.
- از دقت بالایی برخوردار است.
کولت استوانه‌ای یکی از انواع کولت‌های مورد استفاده در دستگاه‌های ماشین‌کاری است.
-
کولت تخت یا فیس:
کولت تخت یا فیس یکی دیگر از انواع کولت‌های ابزارگیری است که ویژگی‌های زیر را دارد:
- برای نگهداری ابزارهایی با سطح تماس تخت و صاف طراحی شده است.
- دهانه‌ی آن کاملاً تخت و صاف است و فاقد دندانه می‌باشد.
- از طریق فشار محوری بر روی سطح تخت ابزار، آن را محکم نگه می‌دارد.
- برای ابزارهایی مانند اندیس‌های داخلی تراش و فرز مناسب است.
- نیروی گیرش متقارن و یکنواختی را اعمال می‌کند.
- دقت و صحت بالایی در فرایند ماشین‌کاری دارد.
- تعویض سریع ابزار را ممکن می‌سازد.
- عمر و طول عمر بالایی دارد.
- در دستگاه‌های CNC، تراش و فرز کاربرد دارد.
-
کولت انگشتی:
کولت انگشتی یکی از انواع کولت‌های ابزارگیری است که دارای ویژگی های زیر است:
- دارای چند انگشت یا جوشان قابل انعطاف است که می‌توانند محکم بسته شوند.
- برای نگهداری انواع مختلف ابزار با اشکال و اندازه‌های گوناگون مناسب است.
- انگشت‌های انعطاف‌پذیر آن به خوبی شکل ابزار را در بر می‌گیرند.
- گیرش و نگهداری محکمی را بدون آسیب به ابزار فراهم می‌کند.
- تعویض سریع و آسان ابزار میسر می‌سازد.
- در دستگاه‌های تراش، فرز، دریل و ماشین‌های CNC کاربرد دارد.
- عمر و طول عمر بالایی دارد.
- یکی از پرکاربردترین انواع کولت‌ها محسوب می‌شود.
-
کولت شیاردار:
کولت شیاردار یکی از انواع کولت‌های رایج برای ابزارگیری است که ویژگی‌های زیر را دارا می باشد:
- دارای شیارهایی در داخل خود برای گرفتن ساقه ابزار است.
- شیارها معمولاً به صورت مخروطی یا استوانه‌ای شکل هستند.
- با باز و بسته کردن کولت، شیارها محکم روی ساقه ابزار می‌چسبند.
- برای انواع ابزارهای تراش، فرز و مته مناسب است.
- نگهداری محکم و ایمنی از ابزار را فراهم می‌کند.
- تعویض سریع و آسان ابزار را ممکن می‌سازد.
- در دستگاه‌های CNC، تراش، فرز و دریل به کار می‌رود.
- از دقت و صحت بالایی برخوردار است.
- از جنس فولاد ساخته شده و عمر طولانی دارد.
-
کولت سه انگشتی:
کولت سه‌انگشتی یکی از انواع رایج کولت‌های ابزارگیری است که ویژگی‌های زیر را دارد:
- دارای سه انگشت یا جوشان است که به طور مستقل حرکت می‌کنند.
- انگشت‌ها به صورت مثلثی و ۱۲۰ درجه نسبت به هم قرار گرفته‌اند.
- برای نگهداری ابزارها و قطعات دایره‌ای شکل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ابزار را محکم بین سه انگشت قرار می‌دهد و ثابت نگه می‌دارد.
- در دستگاه‌های تراش، فرز، دریل و CNC به کار می‌رود.
- تعویض سریع و آسان ابزار را امکان‌پذیر می‌سازد.
- از دقت و کیفیت بالایی برخوردار است.
- از جنس فولاد ساخته می‌شود و مقاوم است.
-
کولت چهار انگشتی:
کولت چهارانگشتی یکی از انواع کولت‌های رایج در دستگاه‌های ماشین‌کاری است که ویژگی‌های زیر را دارد:
- دارای چهار انگشت یا جوشان مستقل و متحرک است.
- انگشت‌ها به صورت مربعی در فواصل ۹۰ درجه‌ای نسبت به هم قرار گرفته‌اند.
- برای نگهداری ابزارها و قطعات با اشکال هندسی پیچیده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ابزار را به طور دقیق و ایمن در بین چهار انگشت محکم می‌گیرد.
- در دستگاه‌های CNC، تراش، فرز و دریل بکار می‌رود.
- امکان تعویض سریع و آسان ابزار را فراهم می‌کند.
- دقت و ثبات بالایی در ابزارگیری دارد.
- از مقاومت و کیفیت بالایی برخوردار است.
-
کولت تراشی:
کولت تراشی یکی از انواع کولت‌های مورد استفاده در دستگاه‌های تراش است که ویژگی‌های زیر را دارد:
- برای نگهداری ابزارهای تراشکاری مانند انواع تیغه‌های تراش طراحی شده است.
- دهانه‌ی آن معمولاً باز است تا تیغه‌های مختلف در آن قرار گیرند.
- با فشردن یک پیچ یا اهرم، دهانه کولت بسته شده و تیغه محکم می‌شود.
- از دقت و ثبات بالایی در نگهداری تیغه برخوردار است.
- تیغه را در موقعیت صحیح برای برش مواد قرار می‌دهد.
- تعویض سریع و آسان تیغه را ممکن می‌سازد.
- در دستگاه‌های تراش اتومات و CNC کاربرد دارد.
- معمولاً از جنس فولاد ساخته شده و مقاوم است.
انتخاب نوع کولت با توجه به شکل ابزار انجام می‌شود تا ابزارگیری محکم و ایمن صورت گیرد.
انواع کولت ابزارگیری بر اساس جنس
- کولت فولادی:
رایج‌ترین نوع کولت که از فولاد ساخته می‌شود. مقاومت بالایی دارد.
- کولت برنزی:
از برنز ساخته شده و دارای روانکاری خوبی است.
- کولت آلومینیومی:
سبک‌تر از انواع فلزی، اما مقاومت کمتری دارد.
- کولت پلاستیکی:
ارزان‌قیمت و سبک وزن است اما برای کاربردهای سبک مناسب است.
- کولت سرامیکی:
برای مقاومت بالا در برابر دماهای بالا استفاده می‌شود.
- کولت کامپوزیتی:
ترکیبی از مواد مختلف. قابلیت تنظیم خواص مکانیکی دارد. انتخاب جنس کولت با توجه به نوع کاربرد، شرایط کاری و نیاز به استحکام و مقاومت انجام می‌شود.
نتیجه گیری
کولت‌ها ابزارهای بسیار مهمی در دستگاه‌های ماشین‌کاری هستند که برای نگهداری و ثابت کردن ابزار به کار می‌روند.انتخاب صحیح نوع کولت بسته به شکل، اندازه و نوع ابزار، نوع دستگاه ماشین‌کاری و شرایط کاری حائز اهمیت است.
نتیجه گیری
کولت‌ها ابزارهای بسیار مهمی در دستگاه‌های ماشین‌کاری هستند که برای نگهداری و ثابت کردن ابزار به کار می‌روند.انتخاب صحیح نوع کولت بسته به شکل، اندازه و نوع ابزار، نوع دستگاه ماشین‌کاری و شرایط کاری حائز اهمیت است.
کولت مناسب می‌تواند دقت، بهره‌وری و ایمنی فرایند ماشین‌کاری را به طور قابل توجهی افزایش دهد.انتخاب صحیح کلت‌های ابزارگیری می‌تواند تأثیر زیادی در کارایی و دقت انجام کارها داشته باشد. با مطالعه انواع مختلف کلت‌ها و مشاوره با کارشناسان، می‌توانید بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنید.
کولت فرز نیز انواع مختلف و گوناگونی دارد که هر کدام در زمینه های خاص خود کاربرد گوناگونی دارد. در همین راستا پیشنهاد می شود مقاله انواع کلت فرز را مطالعه نمایید و از خدمات تراست ابزار بهره مند شوید.
