مرغک ثابت
در حالی که صنعت و فناوری به سرعت در حال پیشرفت است و دستاوردهای جدید و نوآورانهای را برای جامعه به ارمغان می آورد، گاهی اوقات مقداری از ابزارها و تجهیزات سنتی نیز به شکل ثابت در جای خود باقی میمانند، اما در طول زمان به یک ارزش تاریخی و فرهنگی برای صنعت تبدیل میشوند. یکی از این ابزارهای سنتی که همچنان در تراشکاری مدرن مورد استفاده قرار میگیرد، مرغک ثابت در دستگاه تراش است.
معرفی مرغک ثابت
مرغک ثابت یکی از ابزارهای مهم و استاندارد در صنعت تراشکاری است که برای ثبت و نگهداری قطعات کاری در دستگاه تراش استفاده میشود. این ابزار، یک قطعه ساده اما حائز اهمیت بالا است که توانسته است در طول تاریخ صنعت تراشکاری باقی بماند و به عنوان یک استاندارد در کارگاههای تراشکاری شناخته شود.
مرغک ثابت در دستگاه تراش به صورت معمول از جنس فلزی، معمولاً فولاد، تهیه میشود و شکل آن به صورت استوانهای یا مستطیلی است. در یک طرف مرغک، سطح صاف و صیقلی قرار دارد که برای تماس با قطعه کاری به کار میرود. در طرف دیگر، مرغک دارای شانهها یا روکشهایی است که به دستگاه تراش متصل میشوند تا مرغک را در جای خود ثابت نگه دارند.
اهمیت مرغک ثابت
استفاده از مرغک ثابت در دستگاه تراش بسیار مهم است زیرا این ابزار به کارگران کمک میکند تا قطعه کاری را به شکل ثابت و استوانهای در دستگاه تراش قرار دهند. این کار، امکان تراشیدن قطعه کاری با دقت بالا و حذف مواد زائد را فراهم میکند. علاوه بر این، مرغک ثابت همچنین به کارگران اجازه میدهد تا قطعات کاری را با سرعت و دقت بیشتری تراش کنند و برای طولانیترین زمان ممکن ثابت بمانند.
جنس مرغک ثابت
مرغک ثابت در دستگاه تراش معمولاً از جنس فولاد یا فلز سخت دیگر تهیه میشود. استفاده از فولاد برای تهیه مرغک ثابت، به دلیل خواص مکانیکی بالا و مقاومت در برابر فشار و سایش، بسیار متداول است. فولادهای مقاوم و سخت مانند فولاد کربنی، فولاد آلیاژی و استیل استنلس استفاده میشوند.
فولادهای استفاده شده در ساخت مرغک ثابت باید دارای خواص مهمی مانند سختی، مقاومت به خوردگی و ضربه، پایداری حرارتی و مقاومت در برابر تنش و فشار باشند. همچنین، سطح مرغک ثابت نیز معمولاً صیقلی و صاف است تا با قطعه کاری به خوبی تماس برقرار کند و از خدشهها و خطوط غیرمطلوب جلوگیری کند.
با توجه به نیازهای خاص هر کارگاه تراشکاری و نوع قطعه کاری، ممکن است از جنسهای دیگری نیز برای ساخت مرغک ثابت استفاده شود. مثلاً در برخی مواقع، از مواد غیرفلزی مانند پلاستیکهای مقاوم و مهندسی برای ساخت مرغک ثابت استفاده میشود که به دلیل وزن کمتر و خواص خاص خود، مزایایی مانند کاهش وزن و ضربهپذیری بیشتر را به همراه دارد.
اجزای مرغک ثابت
مرغک ثابت در دستگاه تراش، از تعدادی اجزا تشکیل شده است که هر یک نقش وظیفهای خاص را در نگهداری و ثبت قطعه کاری دارند. این اجزا عبارتند از:
- بدنه:
بدنه مرغک ثابت عموماً از جنس فولاد یا فلز سخت دیگر ساخته میشود. این بدنه به صورت استوانهای یا مستطیلی شکل است و قسمت اصلی مرغک را تشکیل میدهد.
- سطح قطعه کاری:
در یک طرف مرغک، سطح صاف و صیقلی قرار دارد که به تماس با قطعه کاری میآید. این سطح باید صاف و بدون خط و خش باشد تا قطعه کاری به درستی و به شکل ثابتی روی آن قرار بگیرد.
- شانهها یا روکشها:
این قسمت از مرغک ثابت معمولاً دارای شانهها یا روکشهایی است که به دستگاه تراش متصل میشوند. این شانهها یا روکشها برای ثبت و نگهداری مرغک در دستگاه تراش به کار میروند و از جابجایی ناخواسته آن جلوگیری میکنند.
- پیچ و مهره:
برخی مدلهای مرغک ثابت دارای پیچ و مهرههایی هستند که برای تنظیم و تثبیت شانهها و روکشها در دستگاه تراش استفاده میشوند. این پیچ و مهرهها امکان تنظیم و تغییر موقعیت مرغک را در دستگاه تراش فراهم میکنند. اجزای مذکور فقط برخی از اجزا و قطعات مرغک ثابت در دستگاه تراش هستند و ممکن است بسته به طراحی و مدل مرغک، برخی اجزا دیگری نیز وجود داشته باشد. با این حال، اجزا مذکور اساسیترین اجزا مرغک ثابت هستند و نقش مهمی در نگهداری و ثبت قطعه کاری در دستگاه تراش دارند.